Een professionele bemiddelaar kan zorginstellingen aanzienlijk ontlasten bij het navigeren door de complexiteit van de Wet DBA. Door specialistische kennis van de wetgeving, het opstellen van juridisch deugdelijke modelovereenkomsten en het bieden van administratieve ondersteuning, vermindert een intermediair de kans op schijnzelfstandigheid. Bovendien helpt een bemiddelaar bij de juiste screening van zorgprofessionals en adviseert over correcte werkrelaties, waardoor het risico op naheffingen en boetes substantieel wordt beperkt.
Wat houdt de Wet DBA precies in voor zorginstellingen?
De Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA) is sinds 2016 de opvolger van de VAR-verklaring. Deze wetgeving bepaalt hoe zorginstellingen moeten omgaan met het inhuren van zelfstandige zorgprofessionals zoals verpleegkundigen, begeleiders en therapeuten.
Voor zorginstellingen betekent de Wet DBA een verschuiving van verantwoordelijkheden. Waar voorheen de zzp’er met een VAR-verklaring de verantwoordelijkheid droeg, zijn nu zowel de instelling als de zelfstandige samen verantwoordelijk voor de correcte vormgeving van hun arbeidsrelatie.
De wet heeft grote impact op de flexibele schil die voor veel zorginstellingen essentieel is. Het vraagt om zorgvuldige afspraken over hoe zzp’ers worden ingezet, welke vrijheid zij hebben in de uitvoering van hun werk, en hoe de beloning is geregeld.
Welke juridische risico’s lopen zorginstellingen bij het inhuren van zzp’ers?
Het belangrijkste risico voor zorginstellingen is de kwalificatie van een relatie als dienstverband door de Belastingdienst, terwijl er op papier sprake is van zelfstandigheid. Dit heet schijnzelfstandigheid en kan leiden tot aanzienlijke financiële gevolgen.
Bij constatering van schijnzelfstandigheid kan de Belastingdienst overgaan tot:
- Naheffingen van loonbelasting en premies werknemersverzekeringen
- Boetes die kunnen oplopen tot wel 100% van het nageheven bedrag
- Verplichting tot het alsnog afsluiten van arbeidsovereenkomsten
Naast deze directe financiële gevolgen kunnen zorginstellingen ook te maken krijgen met operationele uitdagingen. De flexibiliteit die nodig is in de zorg komt onder druk te staan wanneer relaties met zelfstandigen niet goed zijn vormgegeven.
Hoe beoordeelt de Belastingdienst een arbeidsrelatie in de zorgsector?
De Belastingdienst kijkt naar drie hoofdcriteria bij het beoordelen van een arbeidsrelatie:
- Gezagsverhouding: Kan de zorginstelling aanwijzingen en instructies geven over de uitvoering van het werk? In de zorgsector is dit vaak een complex punt, omdat protocollen en kwaliteitseisen een bepaalde mate van aansturing noodzakelijk maken.
- Persoonlijke arbeid: Is de zorgprofessional verplicht het werk persoonlijk uit te voeren of mag hij/zij zich laten vervangen?
- Beloning: Is er sprake van een vergoeding die lijkt op loon (vast bedrag per uur/maand) of een ondernemersbeloning (resultaatafhankelijk)?
In de zorgsector is het kenmerkend dat er vaak gewerkt wordt binnen teams en volgens vaste kwaliteitscriteria. Dit maakt het extra belangrijk om duidelijke afspraken te maken die de zelfstandigheid van de professional waarborgen binnen deze kaders.
Welke rol speelt een bemiddelaar bij het opstellen van modelovereenkomsten?
Een gespecialiseerde bemiddelaar zoals wij helpt zorginstellingen met het opstellen van juridisch deugdelijke overeenkomsten die voldoen aan de eisen van de Wet DBA. Dit omvat:
- Het gebruik van door de Belastingdienst goedgekeurde sectorale modelovereenkomsten als basis
- Het toevoegen van specifieke bepalingen die passen bij de zorgsector
- Het waarborgen van de zelfstandige positie van de zorgprofessional in de overeenkomst
- Het vastleggen van heldere afspraken over vervanging, werkwijze en beloning
Door gebruik te maken van een bemiddelaar met kennis van zowel de zorgsector als de juridische aspecten, krijg je overeenkomsten op maat die passen bij de specifieke situatie van jouw zorginstelling.
Hoe kan een intermediair helpen bij de administratieve verplichtingen rond de Wet DBA?
Naast het opstellen van goede overeenkomsten, biedt een bemiddelaar belangrijke ondersteuning bij de administratieve aspecten:
- Het systematisch beheren van alle contracten met zelfstandige zorgprofessionals
- Het monitoren of de werkpraktijk overeenkomt met de afspraken op papier
- Het bijhouden van documentatie die belangrijk is bij eventuele controles
- Het periodiek evalueren van werkrelaties om te zorgen dat deze blijven voldoen aan de Wet DBA
Deze administratieve ondersteuning is waardevol omdat het zorginstellingen ontlast en tegelijkertijd de compliance verbetert.
Welke praktische maatregelen neemt een goede bemiddelaar om schijnzelfstandigheid te voorkomen?
Een professionele bemiddelaar gaat verder dan alleen papierwerk en neemt actief maatregelen om schijnzelfstandigheid te voorkomen:
- Zorgvuldige screening van zzp’ers op ondernemerschap en zelfstandigheid
- Begeleiding bij het opstellen van opdrachten die ruimte laten voor zelfstandige invulling
- Advies over correcte tariefstelling die past bij een zelfstandige professional
- Regelmatige check of de praktijk overeenkomt met de gemaakte afspraken
Door deze proactieve aanpak wordt het risico op schijnzelfstandigheid aanzienlijk verkleind, wat zorgt voor meer zekerheid voor alle partijen.
Essentiële inzichten voor DBA-proof werken in de zorgsector
Om de juridische risico’s rond de Wet DBA te beperken, zijn dit de belangrijkste strategieën:
- Werk met duidelijke, schriftelijke overeenkomsten die de zelfstandigheid waarborgen
- Zorg dat de dagelijkse praktijk overeenstemt met wat op papier staat
- Bied zzp’ers daadwerkelijk vrijheid in de uitvoering van hun werkzaamheden
- Hanteer tarieven die passen bij zelfstandig ondernemerschap
- Documenteer zorgvuldig alle afspraken en wijzigingen
Bij Uitstekend Personeel UP! begrijpen we als geen ander de uitdagingen die zorginstellingen ervaren bij het werken met zelfstandige professionals. Onze expertise ligt in het creëren van constructies die juridisch deugdelijk zijn én aansluiten bij de praktische realiteit van de zorgsector. We helpen je graag om de juiste balans te vinden tussen flexibiliteit en compliance, zodat je met vertrouwen gebruik kunt blijven maken van de expertise van zelfstandige zorgprofessionals.